Dân văn phòng học được gì qua câu chuyện cổ tích Tấm - Cám

DÂN VĂN PHÒNG HỌC ĐƯỢC GÌ QUA CÂU CHUYỆN CỔ TÍCH TẤM – CÁM

Từ khi còn nhỏ chúng ta đã được giáo dục đạo đức với những đức tính như trung thực, dũng cảm, kiên trì,…nhưng phải thẳng thắn thừa nhận rằng các lý thuyết trong sách giáo khoa quá khô khan và nhàm chán. Còn truyện cổ tích thì lại nhẹ nhàng và dễ thấm, dễ đi vào lòng người hơn. Chính vì vậy, người Việt chúng ta có thói quen dạy con cái từ những câu chuyện cổ tích dễ thương và đầy sự mơ mộng nhưng vô hình trung chính những câu chuyện đó lại khiến chúng ta có những suy nghĩ sai lầm ngay từ nhỏ.

Chúng ta đều biết rằng câu chuyện Tấm – Cám đã xây dựng thành công hình tượng hai nhân vật đại diện cho hai tính cách nổi bật khác nhau. Một bên là cô Tấm với bản tính lương thiện, ôn hòa, luôn được giúp đỡ và có cái kết viên mãn. Một bên là cô Cám với lòng tham và sự ích kỷ cũng như các âm mưu thâm độc để đạt được những thứ mình muốn và phải chịu hậu quả dáng sợ. Nhưng khi nhìn nhận toàn bộ vấn đề câu chuyện, liệu những gì chúng ta được nghe và được dạy có hoàn toàn chính xác với nó hay không.

Tính cách được hình thành từ giáo dục trong gia đình

Chắc hẳn ai từng đọc sẽ biết rằng tính cách của hai nhân vật Tấm- Cám được bộc lộ từ cuộc thi bắt tôm cá với phần thưởng cho người chiến thắng là cái yếm đỏ mà dì ghẻ dành cho hai chị em. Bây giờ chúng ta sẽ cùng nhìn lại quá trình đó thật chậm và cảm nhận. Rõ ràng ngay từ đầu người quyết tâm phải có được phần thưởng chính là Tấm, bằng chứng là Tấm luôn chăm chỉ lặn hụp suốt cả quá trình để có được một giỏ đầy tôm cá. Nhìn lại Cám, với bản tính ham chơi của mình, cô không hề nhớ tới nhiệm vụ mà mải mê với mọi thứ xung quanh cho đến khi hết giờ mà trong giỏ không có được con cá nào.

Khi biết đã hết thời gian mà mình thì chưa hoàn thành được công việc được giao, trong lòng Cám bắt đầu dâng lên một cảm giác sợ hãi, từ nỗi sợ này Cám bắt đầu nảy sinh sự đố kỵ và lòng tham, kết quả là cô đã lừa chị của mình để giành lấy thành quả của Tấm mà về nhà nhận thưởng.

Về phần Tấm, mặc dù đã dành cả tâm huyết và chăm chỉ làm việc nhưng cuối cùng thành quả lại bị người khác cướp mất. Không những không có phần thưởng nào mà còn bị đánh một trận tơi tả và cô bắt đầu khóc. Cô khóc chắc chắn không phải vì bị đánh đau, mà cô khóc vì tức cho công sức đã bỏ ra của mình. Từ đó trong lòng cô dấy lên một sự thù hận, và sự thù hận này được thể hiện xuyên suốt câu chuyện mà đỉnh điểm chính là hành động tàn độc của Tấm ở cuối truyện.

Nếu ngay từ đầu, dì ghẻ không đưa ra luật chơi một mất một còn thì có lẽ sự việc đã khác. Nếu như đổi lại theo luật chơi win-win, rằng cả hai sẽ được nhận phần thưởng khi có cả hai giỏ đầy tôm cá và sẽ không có ai được nhận thưởng nếu chỉ có một giỏ tôm cá thì có lẽ tinh thần đoàn kết hỗ trợ lẫn nhau sẽ được đẩy lên mà bỏ qua sự ích kỷ tham lam của mỗi cá nhân. 

Mong muốn làm giàu nhưng không muốn nỗ lực và kiên trì

Một tình tiết hết sức vô lý nhưng lại được ủng hộ hết mình trong câu chuyện Tấm – Cám chính là việc hai chị em khi đến tuổi lấy chồng đều có ước mơ bằng mọi giá phải lấy được Vua. Tại sao trong một đất nước với biết bao nhiêu người đàn ông, mà nhất quyết và bằng mọi cách chị em Tấm – Cám phải làm vợ Vua, vì chỉ có Vua là người giàu và quyền lực nhất. Từ một gia đình nông dân bình thường, cả hai chị em đều nuôi trong mình mong muốn đổi đời làm giàu mà không phải nỗ lực hay kiên trì.

Chúng ta nên sòng phẳng mà khẳng định rằng đây là một mô-típ lãng mạn kinh điển vô cùng phổ biến trong các câu chuyện cổ tích. Cho nên ngày hôm nay, nếu xã hội lên án những cô gái mê đại gia, thích lấy chồng xuất ngoại, thích làm giàu nhanh chóng thì một phần nguyên nhân chính là do những câu chuyện cổ tích đã được gieo vào đầu ngay từ nhỏ. 

Đặt số phận của bản thân cho người khác quyết định

Cứ mỗi lần gặp phải những bất công và ấm ức, Tấm không cần phải làm gì mà chỉ việc ngồi khóc, ngay tức khắc Bụt sẽ hiện ra với câu nói quen thuộc: “Tại sao con khóc?” và sau đó sẽ nhận được sự giúp đỡ, từ lần này đến lần khác. Hóa ra việc trở thành vợ Vua, được cứu sống, trở về đoàn tụ với Vua đều là có Bụt, chứ Tấm chẳng phải làm gì cả ngoài việc ngồi đấy mà khóc và than thân trách phận.

Để rồi từ đó, những câu chuyện cổ tích gieo và lòng chúng ta một niềm tin mãnh liệt rằng cứ chăm chỉ hiền lành và ngồi im đó, chúng ta sẽ có được thứ mà mình mong muốn. Nhưng ngày nay làm gì có Bụt để luôn xuất hiện mỗi khi chúng ta cần? Và cũng chẳng có kết quả nào là tự nhiên có, chẳng có thành công nào mà chỉ việc ngồi im thì sẽ xuất hiện.

Thật ra, cuộc sống này là của chúng ta, do chính chúng ta định đoạt nó. Chính bản thân ta lựa chọn gắn kết với thành công hay thất bại, là đồng hành cùng hạnh phúc hay nỗi đau. Khi thất bại hay khi thành công, tất cả hầu như đều được chúng ta lý giải bởi hai từ “số phận”. Thậm chí, khi đạt được điều gì như mong muốn, họ cũng cho rằng đó là do “phần phước” mới có được. Với suy nghĩ đó, bạn sẽ không bao giờ thấy được nguyên nhân, gốc rễ của vấn đề, cũng không thấy được bản thân mình đã làm tốt như thế nào để xứng đáng có được điều đó.

Nếu bạn nghĩ mọi thứ trong cuộc sống đều được sắp đặt bởi số phận thì bạn không bao giờ thành công, cũng như trong cuộc đời bạn không có mục tiêu để hướng tới. Mọi việc của bạn đều do chính bạn lựa chọn và quyết định, số phận của bạn hoàn toàn phụ thuộc vào bản thân bạn.